چون این پست طولانی است بگذار سخن آخر را اول بگویم و آن اینکه آقای غنی ما "قاعده بازی" را می فهمیم، فکر نکن همه شهروندان افغانستان وزیر مخابرات اند و در یک و نیم میلیون قرن قبل زندگی می کنند و تو متفکر دوم جهانی و با "دل شیر"ی که داری هر رقم که خواستی می توانی اشتر برانی، نه وروره داسی نه کیگی.

اما اصل گپ، ارگ می گوید قرار داد اجرای پروژه لین 220 کیلوولت از دوشی به بامیان را با شرکت اجرا کننده پروژه امضا کرده است. ظاهر این امر گویای افتتاح یک پروژه نسبتا مهم برای مناطق مرکزی و مشخصا بامیان است اما واقعا چنین است؟ نه. چرا؟ توضیح می دهم.

یکم؛ پس تظاهرات عظیم 27 ثور، که آقایان محقق و دانش در آن شرکت نکردند، کمیسیونی تشکیل شد که داعیه جنبش روشنایی در مورد لین 500 کیلوولت ترکمنستان را بررسی کند. شورای عالی مردمی عضویت در این کمیسیون را رد کرد و تاکید کرد که اول تصمیم 11 ثور کابینه مبنی بر تغییر مسیر از بامیان به سالنگ، لغو شود.
بهر حال کمیسیون تشکیل شد و در نتیجه بصورت واضح و روشن تاکید کرد که از نظر فنی، اقتصادی و با در نظر داشت توسعه اقتصادی، مسیر بامیان درست است، اما فعلا چون دیر شده و کابل به برق فوری نیاز دارد، حکومت مسیر سالنگ را انتخاب می کند و در عوض یک لین 220 کیلوولت را از دوشی به بامیان می کشد.
جنبش روشنایی همان زمان گفت که این طرح دروغین است چون بودجه ی برای آن وجود ندارد. این کمیسیون فیصله کرد که کار اعمار 220 از تاریخ امضای این سند یعنی جوزای 1395 آغاز شده محسوب می گردد و کار مطالعات آن شروع شود. این کمیسیون همچنین فیصله کرد که کار عملی لین 220 در ربع اول 2017 شروع شود و در ربع دوم 2018 تکمیل شود. حالا ماه جدی 1396 و جنوری 2018 است. تا ربع دوم 2018 هفت ماه دیگر باقی مانده است اما عالیجناب تازه قرارداد بسته است. آیا این پروژه در 7 ماه تکمیل می شود؟ یعنی در هفت ماه سب استیشن بامیان تکمیل میشه و لین هم می رسه؟ جواب قطعا منفی است و این یک دروغ دیگر است.

دوم؛ کمیسیون طرح بدیل یک ماده را در اخیر فیصله نامه خود گنجانیده بود و آن اینکه: برای 20 هزار فامیل در بامیان برق توزیع خواهد شد. سوال این است که شما که 220 کیلوولت برق به بامیان می کشید، چرا فقط 20 هزار فامیل را برق می دهید؟ این مقدار برق خو خیلی زیاد است. بعدا مشخص شد که لین 220 کیلوولته است یعنی در عمل قدرت انتقال 220 کیلوولت برق به بامیان را دارد ولی عملا برقی که به بامیان داده خواهد شد، 20 میگاوات است. به زبان ساده یعنی اینکه یک جوی کلانی می سازند که یک آسیاب آب را جا داشته باشد اما مقدار آبی که در آن جاری خواهند کرد یک لوله آفتابه است. حالا این بجای خودش،گپ اصلی این است که حتی همین قرارداد دیر هنگام هم دروغین است.

سوم؛ من از دیروز که این خبر را شنیدم، با شماری از وکلا در میان گذاشتم که آیا در سند بودجه حرفی از لین 220 کیلوولت است؟ بودجه ی برای آن در نظر گرفته شده؟ جواب منفی بود. قانونا چنین پروژه ی باید در سند بودجه گنجانیده شود. ظاهرا هنوز پولی برای این پروژه وجود ندارد، سال گذشته بانک انکشاف آسیایی و حکومت قراردادی را امضا کرد که بر مبنای آن بانک انکشاف آسیایی گفته بود برای یافتن پول برای این پروژه سعی می کند این سعی الزاما مانند هر سعی کردن دیگر ممکن است مثمر ثمر نباشد. پس برای اجرا و تطبیق قراردادی که شده عملا بودجه ی وجود ندارد. اگر می داشت قطعا در بودجه گنجانیده می شد.

چهارم؛ غنی همیشه منتقدانش را به نداشتن طرح متهم می کند و می گوید طرح بدهید، حالا معلوم شد که درین مورد نیز او صادق نیست. چون بدنبال مذاکره جنبش و حکومت، ضمن اینکه معلوم شد مسیر بامیان درست بوده، برای اجرایی کردن آن هم طرح کاملی که بیش از 50 صفحه است به حکومت داده شد که در آن زمان، بودجه و نحوه اجرا همه و همه بررسی شده است، در اختیار همه مراجع از جمله شخص غنی هم قرار گرفته است. اما او یا آن را نخوانده و یا اگر خوانده چون خلاف برنامه هایش بوده، نادیده گرفته.

پنجم؛ آقای غنی! هم ما می فهمیم قصه چیست هم تو، بحث اصلی توسعه زیر بنا است و قصه اصلی افغانستان در دهه های بعدی نیز همین خواهد بود، شما می خواهید سنگ تهداب توسعه را طوری بگذارید که افغانستان مرکزی هم خود توسعه نیافته بماند و هم نقش و جایگاهی در ساختار و زیربنای توسعه افغانستان نداشته باشد، حتی اگر این کار توسعه واقعی در کل افغانستان را به عقب بیاندازد.
هم شما می دانید و هم ما که توسعه افغانستان به استخراج معادن وابسته است و استخراج معادن به انرژی پایدار و شما می خواهید آینده را طوری مهندسی کنید که افغانستان مرکزی هیچگاهی به وضعیتی نرسد که هم انرژی داشته باشد و هم معادنش با همان انرژی استخراج شود، برای شما اتصال انرژی دره صوف به معدن حاجی گگ و سیاه دره یکاولنگ یک کابوس است در حالی که توسعه افغانستان به این امر وابسته است. برای تو داشتن بودجه گدایی بهتر از بودجه ملی است چون از نظر تو جواب دادن به سفارت آمریکا آسانتر از جواب دادن به 30 میلیون شهروند است.

اما آقای غنی؛ وابسته نگهداشتن افغانستان به برق وارداتی، فاجعه است، ضررش را مردم افغانستان می پردازد، کابلی، بدخشی، خوستی، قندهاری و هراتی همه و همه و همه، تاوانش را خواهند پرداخت، سر انجام تو می روی و یک افغانستان از هر نظر وابسته و ضعیف را بجا می گذاری. تو همه اینها را قبول داری اما قبول نداری که افغانستان مرکزی کلید توسعه کل کشور باشد،
تو می خواهی افغانستان از هر نظر وابسته باشد، گدا و گرسنه باشد، اما نظام متمرکز داشته باشد ولی قبول نداری که یک افغانستان مستقل و مرفه و توسعه یافته باشد ولی نظام آن غیر متمرکز باشد.
تو فکر می کنی که اگر انرژی تولیدی ارزان در اشپشته و دره صوف ایجاد شد در حالیکه بخشی از معادن نیز در افغانستان مرکزی است، احتمال شکلگیری فدرالیسم را زیاد می کند؟ دقیقابه دلیل همین ترس واهی است که بندهای آب گردان دایکندی و غور و بامیان را مانع می شوی. به همین دلیل است که حاضری 145 میلیون دالر برای انتقال 20 میگاوات برق به بامیان هزینه کنی اما حاضر نیستی با افزایش 35 میلیون دالر ماسترپلان اصلی را اجرا کند. من اما می گویم، لجاجت برسر ادامه تبعیض ممکن است داعیه تجزیه را تقویت کند.

آقای غنی افغانستان شگوفا، توسعه یافته و مستقل چه متمرکز باشد چه فدرال باشد چه هرساختار دیگری داشته باشد، بهتر از افغانستان گدا و درمانده است و چند تکه است.
و سخن آخر هم همانی که در اول گفتم.

داود ناجی

>>>   Davod
درود بر آقا امیرزاده گرامی !
من کاملاً با شما موافق هستم. کسانی که اوغان نیستند و خود را افغان که همان اوغان است می‌‌نامند، اولاً به شعور، شرف و شخصیت خود توهین می‌کنند، و ثانیا به قوم، تاریخ، فرهنگ و هویت خود خیانت می‌کنند.

مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است