با افتتاح پروژه تاپى توسط سران چهار كشور تركمنستان، افغانستان، پاكستان و هندوستان در هرات، موجى از تبليغات و شادى افغانستان را فرا گرفته است. شادى مردمي كه از چند و چون اين پروژه خبر ندارند تا حدى مى تواند موجه باشد اما اينكه ارگ آن را بعنوان دستاورد اش تبليغ سياسى مى كند، به چه ميزانى صادق است؟

پروژه انتقال گاز تركمنستان از طريق افغانستان به پاكستان و هندوستان كه ما نه مبدا آن و نه هم مقصد اش هستيم، تا چه حد براى ما عملى و سودآور است. زيرا استقبالى كه در افغانستان از اين پروژه شده و مي شود، نه در پاكستان و هندوستان كه مصرف كننده گاز اند و نه هم در تركمنستان كه توليد كننده و فروشنده آن است، صورت گرفته. دليل شكاكيت و عدم اطمينان اين كشورها شايد ناامنى جدى و ريشه دار حلقه ضعيف اين زنجيره است كه از دل ناامن ترين مناطق افغانستان عبور مى كند.

ضمنا پروژه تاپى ساخته و پرداخته حكومت وحدت ملى نيست كه جيب مردم را اين همه نُقل چوبى پر مى كند بلكه سال ها قبل از آنكه اشرف غنى خواب رياست جمهورى چه كه حتى زندگى در افغانستان را نمى ديد، با آفت و خيز دنبال شده است.

تاریخچه تاپی
*اولین بار در سال ها 1990 بحث روی تاپی صورت گرفت.
* در سال 1995 این پروژه توسط ترکمنستان و پاکستان امضا شد.
* در سال 1998 همرای طالبان توافقنامه امضا شد اما بعد ناکام شد.
* در سال 2002 موافقنامه درباره تاپی بین افغانستان، ترکمنستان و پاکستان آغاز شد. (هندوستان بعدا شامل شد).
* در سال 2003 با حمایت بانک انکشاف آسیایی وارد مذاکره شد و از هندوستان خواسته شد تا در این پروژه اشتراک کند.
* در سال 2008 هندوستان رسما شامل تاپی شد.
* در سال 2010 یک توافقنامه توسط رییس جمهور افغانستان حامد کرزی، رییس جمهور پاکستان آصف زرداری، رییس جمهوری ترکمنستان و وزیر پترولیم هندوستان امضا شد.
* در سال 2012 شورای ملی افغانستان این پروژه را تصویب کرد.
* در ماه جولای سال 2013 توافقنامه خرید و فروش بین چهار کشور (افغانستان، ترکمنستان، هندوستان و پاکستان) به امضا رسید.
* در ماه نوامبر سال 2013 قرارداد خدمات مشورتی مالی پروژه امضا شد.
* در سال 2014 قرارداد ابتدایی بین چهار کشور امضا شد.
* در ماه دسامبر سال 2015 کار عملی این پروژه توسط محمد اشرف غنی، رییس جمهور افغانستان و سران سه کشور دیگر آغاز شد.
* و روز 23 فبروری 2018 افتتاح شد.

اينكه تاپى واقعا روزى محقق و عملى خواهد شد و ما شاهد عبور مطمین گاز تركمنستان از كشور ما به پاكستان و هندوستان خواهيم بود، بستگى تنگاتنگ به قطع جنگ و تامين صلح در افغانستان دارد كه تا هنوز چشم انداز روشنى بر آن نيست.

دولت وظيفه دارد زمينه چنين پروژه هاى انكشافى را مساعد سازد اما به هيچ وجه حق ندارد به بهانه چنين اقداماتى نويد كاذب به مردم دهد و از آن در جهت تبليغات سياسى و بهره بردارى جناحى سوء استفاده نمايد.

محمد عارف منصوری

مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است